Όπως ο αέρας στροβιλίζει και σκορπά το χιόνι που πέφτει
πριν αυτό ακουμπήσει το χώμα, έτσι πετά και χάνεται στο χρόνο η σκέψη τούτες
τις μέρες, πριν σταματήσει σε κάποια μακρινά Χριστούγεννα των παιδικών μας χρόνων.
Εικόνες
από τα περασμένα που μοιάζουν χρυσές δροσοσταλίδες, φωτάκια που αναβοσβήνουν
στο στολισμένο δέντρο οι Χριστουγεννιάτικες εμπειρίες πλημμυρίζουν τη μνήμη μας
καθώς πλησιάζει η μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης, η γιορτή της γέννησης του
Θεανθρώπου.
Ίσως
ο σύγχρονος τρόπος ζωής, τα υλικά αγαθά που μας έχουν κατακλύσει, ίσως οι
καινούργιοι τρόποι επικοινωνίας ( τόσα ηλεκτρονικά μέσα ), να μας έχουν απομακρύνει
από πολλά έθιμα συνήθειες και από τον τρόπο εορτασμού μεγάλων η μικρών εορτών
για αυτό, όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε ρομαντικοί και βλέπουμε τα παλιά, τα
περασμένα, να είναι πάντα καλύτερα συγκρίνοντάς τα με τα σημερινά. Ίσως τα
''χαμένα μας νιάτα'', τα χρόνια που βαραίνουν την πλάτη μας, τα χρόνια που
''πέταξαν'' χωρίς να προλάβουμε να ζήσουμε να μας κάνουν ευαίσθητους και να
βλέπουμε με νοσταλγία τα παλιά περισσότερο δε τις γιορτές των Χριστουγέννων.
Σαν μεγαλώνει ο άνθρωπος
ο νους του γυρίζει στα
παλιά
όπως τ' αλαργινό πουλάκι
που ψάχνει την πρώτη του
φωλιά.
Ξεχωριστή
λοιπόν γιορτή και ημέρα τα Χριστούγεννα. Μέρα των παιδικών μας αναμνήσεων και
των παιδικών μας χρόνων. Καθώς η ψυχή βυθίζεται στο πέλαγος των αναμνήσεων,
γεμίζει από μια γλυκόπικρη κι ανάλαφρη νοσταλγία όταν θυμάται εκείνον τον καιρό
που μικροί και μεγάλοι περίμεναν τα Χριστούγεννα με λαχτάρα και ανέβασμα ψυχής.
Τότε που η ημέρα αυτή συγκέντρωνε στο τραπέζι ολόκληρη την οικογένεια, ακόμα
και αυτούς που βρίσκονταν στα πέρατα της γης κι έκαναν ότι μπορούσαν να βρεθούν
εκείνη την ημέρα κοντά στα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Χριστούγεννα
στο χωριό δεκαετία 1960.
Πρωί-πρωί με την πρώτη καμπάνα όλοι στην εκκλησία να
ακούσουμε το: «
Η Παρθένος σήμερον... » και να
κοινωνήσουνε . Η νηστεία τόσων ημερών μεγάλωνε τη λαχτάρα να βρεθούμε στο
Χριστουγεννιάτικο τραπέζι το
οποίο μπορεί να ήταν
φτωχικό μεν, πλούσιο δε από την αγάπη της
Μάνας.
Στο χριστουγεννιάτικο δέντρο κρεμούσαμε μερικά σπιρτόκουτα τυλιγμένα με το χρυσόχαρτο που είχαν τα πακέτα με τα τσιγάρα αντί για δώρα ( δώρα δεν αλλάζαμε τότε ), τούφες-τούφες βαμπάκι για χιόνι και μερικά χρωματιστά μπαλόνια.
Κάτω από το δέντρο ένα καρτ-ποστάλ που μας είχε στείλει
ένας Θείος από την Αθήνα που απεικόνιζε την Γέννηση του Χριστού για φάτνη και μια μπαταρία φακού ( στήλη ) με ένα γλομπάκι για
αστέρι. Αυτό ήταν το Χριστουγεννιάτικο δέντρο μας κι εμείς το καμαρώναμε.
Η Χριστουγεννιάτικη σχολική γιορτή με ποιήματα και διαλόγους ( σκέτς ) ήταν μια δροσοσταλιά στον πυρετό της προετοιμασίας για την μεγάλη ημέρα και την παρακολουθούσαν όλοι οι κάτοικοι, γιατί δινε ένα ξεχωριστό χρώμα στην καθημερινότητα του χωριού.
Χριστούγεννα
στον Πειραιά, τέλη δεκαετίας του 1960.
Σπουδαστής σε τεχνική σχολή του ΟΑΕΔ οικότροφος μαζί με
άλλους 150 σπουδαστές διαφόρων σχολών, σε έναν μεγάλο θάλαμο. Τα Χριστούγεννα
οι πιο πολλοί έφευγαν για τα χωριά τους. Μερικοί δεν μπορέσαμε. Την περίοδο των γιορτών,
ο Πειραιάς ήταν όμορφος. Φώτα στους δρόμους, στις κολόνες, τη νύχτα φωτοβολούσε
όλη η πόλη. Τα Χριστούγεννα με βρήκαν να γυρνάω στο λιμάνι - σαν αλάνι - και το Χριστουγεννιάτικο φαγητό μου ήταν….ένα
σουβλάκι σε πίτα ...απ' όλα .
Χριστούγεννα στην Αθήνα, δεκαετία του 1970.
Μόλις είχα πιάσει δουλειά σε μια κοσμοπολίτικη ταβέρνα (
σερβιτόρος ) στην περιοχή ''Κολωνάκι'' των Αθηνών. Αν έφυγα τα Χριστούγεννα, θα
έχανα τη δουλειά και δεν το ήθελα γιατί ερχόμουν σε επαφή με ''καλό'' κόσμο.
Ηθοποιοί, τραγουδιστές, βουλευτές έρχονταν να γευτούν τα νόστιμα πιάτα που
σέρβιρε το μαγαζί. Την ημέρα των Χριστουγέννων βρέθηκα σε ένα συγγενικό σπίτι.
Δεν με περίμεναν. Με δέχτηκαν με καλοσύνη, κάθισα στο γιορτινό τους τραπέζι και
κάποια στιγμή ήθελαν οι άνθρωποι να ανοίξουν τα δώρα τους. Μου είπαν οτι θα
πάνε στο διπλανό δωμάτιο να συζητήσουν κάτι. Έμεινα μόνος στην κουζίνα να
αλλάζω τα δύο κανάλια που υπήρχαν την εποχή εκείνη. ΕΡΤ και ΥΕΝΕΔ. Από το διπλανό δωμάτιο
ακουγόταν ο θόρυβος από τα χαρτιά και τις ζελατίνες καθώς ξετύλιγαν τα δώρα.
Δεν έφταιγαν οι άνθρωποι. Εγώ έφταιγα που τους ''χωρέθηκα'' τελευταία στιγμή.
Χριστούγεννα
στο στρατό..
Ως στρατιώτης, γιόρτασα τέσσερις φορές Χριστούγεννα. Η
κανονική θητεία ήταν 24 μήνες. Με τα γεγονότα της Κύπρου το 1974, προστέθηκαν
άλλοι 4 μήνες συν 2 μήνες… φυλακή = 30.
Πάτρα
Ζήτησαν σερβιτόρους για τον χορό των αξιωματικών την
ημέρα των Χριστουγέννων. Πετάχτηκα πρώτος και καλύτερος λόγω και της εμπειρίας
μου από την ταβέρνα του Κολωνακίου.
Ήμουν γρήγορος, ευγενικός και φιλικός με τους αξιωματικούς και τον διοικητή και
τους μιλούσα σαν να είμαστε φίλοι χωρίς κανέναν ενδοιασμό η φόβο κι ας ήταν
όλοι ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί και εγώ ένας απλός φαντάρος. Ένας
υπαξιωματικός που είμαστε φίλοι, μου είπε οτι ο Διοικητής έμεινε πολύ
ευχαριστημένος από τις ικανότητές μου και τις...υπηρεσίες μου ως σερβιτόρος.
Εγώ ύστερα από όλα αυτά περίμενα κάποια τιμητική άδεια, που όμως δεν ήρθε ποτέ.
Εν ώρα υπηρεσίας. Στο βάθος ο Ταξίαρχος.
Λάρισα. Χριστούγεννα με τον Στέλιο
Καζαντζίδη.
Σε κοντινή απόσταση από το στρατόπεδο, υπήρχε ένα
ταβερνάκι με σχεδόν αποκλειστικούς πελάτες φαντάρους. Το αγαπημένο μας φαγητό
ήταν ομελέτα, πατάτες τηγανητές κι όταν τα οικονομικά μας επέτρεπαν, η ομελέτα
ερχόταν ...με λουκάνικο. Εκεί και ο Καζαντζίδης, κάθε βράδυ. Τη βραδιά των Χριστουγέννων μας περίμενε γελαστός
δεξιά στην πόρτα καθώς μπαίναμε μέσα και τραγουδούσε ασταμάτητα την μεγάλη του
επιτυχία ΥΠΑΡΧΩ που μόλις είχε κυκλοφορήσει εκείνον τον καιρό. Δεν μας χρέωνε
και πολλά. Ένα δίφραγκο χρειαζόταν το Τζιοουκ μποξ που βρισκόταν εκεί δεξιά
στην πόρτα όπως μπαίναμε μέσα, με μια μεγάλη φωτογραφία του Καζαντζίδη στο τζάμι και γύρω-γύρω φωτογραφίες άλλων
τραγουδιστών. Το γιορτινό
μας γεύμα
εκείνη την ημέρα ήταν ομελέτα
με λουκάνικο γιατί ήταν...Χριστούγεννα.
Ξάνθη.
Το στρατόπεδο βρισκόταν δίπλα στον ποταμό Νέστο που όταν ''κατέβαζε'', το νερό πλημμύριζε
τον χώρο όπου ήταν παρκαρισμένα τα αυτοκίνητα της μονάδας.
Στην απέναντι όχθη του Νέστου το μικρό χωριό Τοξότες. |
Ήμουν σκοπός στο διοικητήριο δώδεκα με τρεις την νύχτα. Δεν θυμάμαι
γιατί ήταν τρεις ώρες αυτή η σκοπιά κι όχι δυο όπως όλες οι άλλες. Επίσης αυτή η σκοπιά δεν είχε φυλάκιο για να
προφυλαχτεί ο σκοπός από το κρύο και τη βροχή. Τρεις ώρες ήταν αυτές, περνούσαν
αργά και βασανιστικά κι εγώ περίμενα με λαχτάρα και χαρά τη στιγμή που θα
εμφανιζόταν ο υπαξιωματικός υπηρεσίας με τον αντικαταστάτη μου. Τα τελευταία
λεπτά έμοιαζαν χρόνος. Η λαχτάρα μου έγινε αγωνία και η χαρά ..λύπη καθώς η ώρα
περνούσε και ο αντικαταστάτης μου δεν φαινόταν. Πέρασε μία ώρα, δύο....μα τι πάθανε όλοι!!.
Συνέβαινε καμιά φορά να αργήσουν, αλλά όχι να μην έρθουν
καθόλου. Θα μπορούσα να ''πεταχτώ'' μέχρι τους θαλάμους που ήταν λίγα μόλις
μέτρα από τη σκοπιά και να τους ξυπνήσω. Δεν το έκανα. Δεν είχε νόημα τώρα πια.
Το πήρα απόφαση, μου κόπηκε κι ο ύπνος, το πήρα Πατριωτικά το πράμα οτι δηλαδή
θα ήμουν ( ίσως ) ο
μόνος στρατιώτης που θα είχε φυλάξει σκοπός για 6 συνεχόμενες ώρες. Μπορούσα το
πρωί να βγω στην αναφορά του τάγματος και να αναφέρω το γεγονός. Ο Διοικητής που ήταν αυστηρός σε τέτοια
θέματα, θα τους τιμωρούσε όλους κι εμένα σίγουρα θα μου έδινε μια 20ημερη
τιμητική άδεια. Σκέφτηκα οτι θα έπαιρνα πολύ κόσμο στο λαιμό μου και αρκέστηκα
στη συγνώμη και στο ευχαριστώ που μου είπαν την άλλη μέρα όταν κατάλαβαν τι είχε γίνει.
Πέντε μέρες αργότερα, ήμουν σκοπός σε άλλο σημείο του
Στρατοπέδου. Εγκατέλειψα τη σκοπιά μου μισή ώρα νωρίτερα ( κακώς ), ο αξιωματικός υπηρεσίας με
έβγαλε στην αναφορά και ο Διοικητής ( καλώς ) με τιμώρησε με 20 μέρες φυλακή.
Μετά το στρατιωτικό τα πράγματα άλλαξαν. Γάμος, παιδιά νοικοκυραίοι
ανθρώποι, οικογενειάρχες, προσπαθούμε να δώσουμε στα παιδιά μας οτι εμείς δεν
είχαμε στην ηλικία τους.
Το ύφος των Χριστουγέννων είναι διαφορετικό για τον κάθε
άνθρωπο που από πέρυσι μέχρι φέτος μπορεί να είναι το ίδιο μπορεί όμως και να
απέχει πολύ.
Τα Χριστούγεννα είναι πάντα μνήμη. Εικόνες γεμάτες αγάπη, οικογενειακή θαλπωρή
και θρησκευτική πίστη.
Είναι
μια γιορτή που επιστρέφουμε, που θυμόμαστε και που πάντα θα ελπίζουμε. Ας
αφήσουμε τη φτωχή μας σκέψη να δραπετεύσει σήμερα από τα καθημερινά να πετάξει
λεύτερη, να υψωθεί στα Θεία πέλαγα της αγάπης που περιβάλλουν τη γενέθλια γη
του Μικρού Ιησού.
Ὦ φάτνη!
Αγάπη μήνυσε παντού με μια γλυκιά φλογέρα
μ ’αγάπη και φως πλημμύρισε τις χώρες πέρα ως πέρα
μες στης αγάπης να καεί στο φλογερό καμίνι
το μίσος το ανθρώπινο ελπίδα για να γίνει.