ΜΙΑ ΠΑΛΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΚΙ ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ....

Όχι. Όχι .. Δεν είναι έτσι. Μπορεί να ήταν ξεθωριασμένο το γράμμα και

κιτρινισμένη η φωτογραφία, αλλά δεν  ήταν καθόλου ξεχασμένα. Αντιθέτως ήταν καλά φυλαγμένα στο συρτάρι και στη μνήμη του Μπάρμπα Χρήστου για 10ετίες!.

Τώρα ….αναμνήσεις, κάποτε….στιγμές ζωής για αυτόν.

Στιγμές επιβίωσης, στιγμές προκοπής, ανθρωπιάς, αγάπης για την Πατρίδα και τον

τόπο που γεννήθηκε. 

Αξίες που σήμερα κάποιες δεν υπάρχουν, κάποιες άλλες έχουν χαλαρώσει.

Σήμερα ο εθελοντισμός έχει αντικατασταθεί από τον ωχαδερφισμό.

«Ωχ καημένε, εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα» και πολλά τέτοια.

Είμαστε τυχεροί εμείς οι νεότεροι, γιατί κάποιοι παλιοί, τις σεβάστηκαν αυτές τις αξίες, τις έκαναν πράξη, πορεύτηκαν με αυτές.

Ο Μπάρμπα Χρήστος είναι ένας από αυτούς που απέδειξε έμπρακτα την αγάπη

του για τον τόπο που γεννήθηκε, το χωριό του τον Λογκανίκο.

Τις δεκαετίες του 50 και 60, η Ελλάδα, ΄΄άδειαζε΄΄ τα σπίτια στα  χωριά και στις

 πόλεις από τους νέους και τους έστελνε για... άλλες πολιτείες και χώρες να βρουν

την τύχη τους.

Ο Μπάρμπα Χρήστος ήταν ένας από τους νέους που στρυμωγμένοι πάνω σε ένα καράβι έψαχναν να πραγματώσουν το Αμερικανικό όνειρο της επιτυχίας και της ανόδου σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών για όλους. Και το πέτυχε αυτό το όνειρο κερδίζοντας μια θέση μέσα στο όμορφο Αμερικανικό μωσαϊκό, όχι τυχαία, αλλά με θυσία, διακινδύνευση και σκληρή δουλειά.

Για πολλούς αυτό το όνειρο έγινε εφιάλτης.  Ξένοι μέσα στους ξένους, είχαν να παλέψουν με πολλά «στοιχειά» όπως: γλώσσα, διαφορετικό περιβάλλον κλιματολογικές και οικονομικές συνθήκες και η εργασία ήταν μόνος τρόπος να επιβιώσουν και να μην αισθάνονται μετέωροι και χαμένοι.

Ο ξενιτεμένος πάντα θα ονειρεύεται τον τόπο του. Έστω κι αν προσαρμοστεί σε μια ξένη χώρα, πάντα θα είναι επισκέπτης της. Η νοσταλγία είναι ένα μαράζι που σου τρώει την ψυχή.

Δεν ήταν εύκολη υπόθεση η ξενιτιά κείνα τα χρόνια. Κάποιοι, κουρασμένοι και

βασανισμένοι από τις δυσκολίες έμειναν για πάντα στα χώματά της. Δουλειά

πολλή με το αφεντικό πάνω από το κεφάλι κι ένα μικρό διάλειμμα για το λιγοστό
φαγητό και μετά πάλι...δουλειά.

«Εδώ στην ξένη χώρα αχ τι στενοχώρια

                                      τι θα φάω τι θα πιώ τι θα στείλω στο χωριό».

Ο Μπάρμπα Χρήστος στην αρχή δούλεψε σε μία Ιταλική βιομηχανία παπουτσιών  και δουλειά του ήταν να κολλάει τις σόλες. 

Αργότερα έπιασε δουλειά σε μια βιομηχανία κρεάτων Ελληνική και μάλιστα Λογκανικιώτικη της οικογένειας Δημάκη.

Το 1914 δυο μετανάστες από τον Λογκανίκο, ο Ευθύμιος και η Γιαννούλα Δημάκη, άνοιξαν στην παλιά γειτονιά του Λύν ένα μικρό μπακάλικο όπου εκεί θα έφτιαχναν και λουκάνικο με τον παραδοσιακό χωριάτικο τρόπο. 

Το λουκάνικο αυτό με την ωραία και μοναδική γεύση, έκανε πασίγνωστο το μικρό μπακαλικάκι σε όλη την περιοχή. Κι όσο περνούσε ο καιρός άλλαζε χέρια από γενιά σε γενιά κι όλο μεγάλωνε.

 Σήμερα είναι μια μεγάλη βιομηχανία κρεάτων που τροφοδοτεί όλη την Αμερική με κρεατικά και αλλαντικά με πρώτο και καλύτερο το λουκάνικο - αυτό με το πορτοκάλι - όπως το φτιάχναμε στον Λογκανίκο.

Κείνα τα χρόνια την εταιρία διηύθυνε ο Πάνος Δημάκης, ένας εξαιρετικός άνθρωπος, καλός Πατριώτης και μεγάλος ευεργέτης.  Ήταν δίπλα στον Μπάρμπα Χρήστο σε όλες τις προσπάθειες που έκανε για την συγκέντρωση χρημάτων.

 Την δεκαετία του 60 στον Λογκανίκο, είχαν αρχίσει εργασίες για δύο μεγάλα έργα, το Σχολείο και το υδραγωγείο.

Λογκανικιώτες που είχαν έρθει νωρίτερα στην Αμερική, είχαν συστήσει τον

Σύλλογο Λογκανικιωτών Βοστώνης.

Μέσω αυτού του συλλόγου άρχισε έναν αγώνα να μαζεύει χρήματα για τα δύο μεγάλα έργα. 

«Γυρνούσαμε σε όλα τα Ελληνικά μαγαζιά και ΄΄ζητιανεύαμε΄΄. Πηγαίναμε με παρέες για φαγητό σε εστιατόρια, έτσι ώστε να αναγκάσουμε το αφεντικό να μας δώσει λίγα δολάρια. Ξοδεύαμε 100  και μας έδιναν 50».

Στην Βοστώνη υπάρχει ένας Ελληνικός ραδιοφωνικός σταθμός, η Ελληνική ηχώ

(Grecian echoes) ο οποίος ίσως είναι από τους αρχαιότερους σταθμούς που εκπέμπουν ακόμα. Διευθυντής - τότε -  ήταν ο κ. Ορέστης Δημητριάδης. 

Σήμερα τον διευθύνει ο γιος του Θεόδωρος.

Σε κείνον τον σταθμό, έκαναν έρανο και με τα χρήματα που μαζεύτηκαν νοίκιασαν

αεροπλάνο της εταιρίας Pan American και άνθρωποι του συλλόγου ταξίδεψαν στην Ελλάδα και στον Λογκανίκο να παρακολουθήσουν τις εργασίες των δύο μεγάλων έργων.

Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν μεγάλη. Άνθρωποι και από άλλες πολιτείες της Αμερικής όχι μόνο από την Βοστώνη, άνθρωποι μη Λογκανικιώτες έδωσαν ότι μπορούσε ο καθένας. 

Ο Μπάρμπα Χρήστος έχει φυλάξει τον κατάλογο με τα ονόματα και το ποσό που έδωσε ο καθένας. 

Κάποιοι έδωσαν ποσό με δύο μηδενικά. 100, 300 δολάρια. Οι περισσότεροι με ένα μηδενικό η και κανένα. Ένα δολάριο δηλαδή!.

Αν μη τι άλλο, αυτό σημαίνει οτι αυτό το δολάριο ήταν από το υστέρημά τους. Σίγουρα στον κατάλογο που ακολουθεί θα βρείτε κάποιο συγγενικό σας όνομα.

Είναι συγκινητικό και εδώ φαίνεται η δύναμη της συλλογικής προσπάθειας, εδώ επαληθεύεται το: ΄΄Η ισχύς εν τη ενώσει΄΄.

Το ποσό που εστάλη για το Σχολείο είναι:10,833.18 (Δέκα χιλιάδες, οχτακόσια τριάντα τρία δολάρια και 18 λεπτά).

Ο πίνακας δείχνει ότι στο ταμείο του συλλόγου, έμεινε υπόλοιπο ογδόντα τέσσερα δολάρια και 6 λεπτά.

Μίλησα με τον (τότε) διευθυντή του σταθμού κ. Δημητριάδη (96 χρονών σήμερα),

του ανέφερα το γεγονός του εράνου και προς μεγάλη μου έκπληξη το θυμήθηκε.

Θυμήθηκε και τον Μπάρμπα Χρήστο.

«Τι λες παιδί μου, ακούς δεν το θυμάμαι - μου λέει -  με εκείνο το αεροπλάνο ταξίδεψα κι εγώ στην Ελλάδα. Να στείλεις την αγάπη μου στον Χρήστο» μου είπε κλείνοντας το τηλέφωνο.

Οι άνθρωποι του συλλόγου κάθισαν 20 μέρες περίπου, χόρεψαν στην πλατεία του

χωριού και φεύγοντας υποσχέθηκαν να βοηθήσουν ακόμα σε ότι είχε ανάγκη το

χωριό.

Κράτησαν την υπόσχεσή τους κι όταν γύρισαν στην Αμερική, άρχισαν νέους

αγώνες διάφορες εκδηλώσεις, μικρογλεντάκια, πάντα με σκοπό  να μαζέψουν

χρήματα για το χωριό.

Σε μια τηλεφωνική επικοινωνία μου με τον Μπάρμπα Χρήστο (που μένει μόνιμα

στην Ελλάδα τώρα), τον ρώτησα αν τότε που χόρεψαν στην πλατεία είχαν και όργανα, η τραγουδούσαν με το στόμα.

«Όχι με το στόμα. Είχαμε όργανα. Να δεις ποιος ήτανε... εκείνος από τα Βεργαδέϊκα με το βιολί (ο Κωστής ο Βέργαδος), ένας άλλο από τα Ρεγγόζενα με ένα λαούτο, νομίζω Θύμιο τον λέγανε και είχαμε και κλαρίνο».

«Ποιος ήταν ο κλαριντζής τον ρωτάω. Μήπως ο Μπαρμπαγιάννης ο Πουλόπουλος»;    ( Ο Πατέρας του Γραμματέα).

«Όχι, ο Πουλόπουλος δεν έπαιζε τότε γιατί είχε σκοτωθεί ένα παιδί του στο στρατό».

Θυμητικό ο Μπάρμπα Χρήστος!!. Είναι 96 χρονών σήμερα και ασχολείται με την μουσική!. Ναι με την μουσική. 

Κατασκευάζει μουσικά όργανα και μαθαίνει (μόνος του) να τα χειρίζεται. Αυτοδίδακτος, χωρίς μαθήματα σε σχολές και ωδεία.

 Θυμάται  όταν ήταν μικρός που φύλαγε τα πρόβατα στο χωριό, έφτιαχνε φλογέρες (τσαφάρια) από τα καλάμια. 

Σήμερα - έχει τα μέσα - και φτιάχνει μαντολίνα, μπαγλαμαδάκια και μπουζούκια.

Ασχολείται με όμορφα πράγματα και είναι ευχάριστος και αγαπητός σε όλους.

Γιόρταζε τα γενέθλιά του όταν μιλήσαμε στο τηλέφωνο και σκεφτόμουν τι να του ευχηθώ. 

Του είπα να φτάσει τα άρθρα του Ελληνικού Συντάγματος.

«Όχι βρε παιδί μου τόσα πολλά. Τι να με κάνετε. Θα γίνω βαρετός».

Τέτοιοι άνθρωποι Μπάρμπα Χρήστο δεν είναι βαρετοί, είναι χρήσιμοι!!

Νέος δραστήριος με όρεξη για δουλειά, δεν επαναπαύθηκε στη μια δουλειά που είχε, αλλά σκέφτηκε να κάνει και κάτι ακόμα να μην περνάνε ανεκμετάλλευτες οι λίγες ελεύθερες ώρες που είχε. Αγόρασε ένα σύστημα κινηματογραφικής προβολής να το αξιοποιήσει σαν δεύτερο επάγγελμα.

 Κάτι που δεν έγινε και το σύστημα αυτό είναι φυλαγμένο όπως πολλά άλλα κειμήλια στην αποθήκη. Η Δυνατότητα ήχου που είχε αυτό το σύστημα ήταν αρκετό (εκείνον τον καιρό) να ικανοποιήσει μέχρι 500 άτομα. 

Το χρησιμοποίησε όμως για το καλό του συλλόγου και κατ΄επέκταση του χωριού.

Διοργάνωνε κινηματογραφικές βραδιές σε θέατρα η μαγαζιά της περιοχής, έφερνε ταινίες από την Ελλάδα και ΄΄παρακαλούσε΄΄ τον κόσμο να τις παρακολουθήσει. Πλήρωνε όλα τα έξοδα κι ότι έμενε, έμπαινε στο ταμείο του χωριού.  

Είναι χαρακτηριστική η ανακοίνωση στον ραδιοφωνικό σταθμό για δύο ταινίες που θα προβάλλονταν σε θέατρο στο Λύν, μαζί με αποσπάσματα από το καρναβάλι Πατρών. Η εκδήλωση θα κρατούσε από τις δύο το μεσημέρι, μέχρι τις έντεκα το βράδυ και το εισιτήριο ήταν 99 λεπτά (σέντσια) για του μεγάλους και 50 για παιδιά κάτω των 12 ετών.

Αγαπούσε το χωριό του, αγαπούσε την Πατρίδα του και στενοχωριόταν όταν κάτι

κακό και άδικο συνέβαινε, όπως οι εχθροπραξίες των Τούρκων κατά των Κυπρίων

το 1964.

Δεν δίστασε να στείλει γράμμα στον Πρόεδρο της Αμερικής, ζητώντας

του να βοηθήσει τον - τότε - Πρόεδρο της Κύπρου Μακάριο στις προσπάθειές του

να κάνει την Κύπρο μια δημοκρατική κι ελεύθερη χώρα, όπως είναι ή Αμερική.

Άνθρωπος γλεντζές του κεφιού και της καλής παρέας.

Με τον φίλο του Γιώργο Μάρκο  τα....τσούζουν.

Άντε σ’ υγείαν ρε παιδιά

Εβίβα κι άσπρο πάτο

Οι στενοχώριες κι οι καημοί

Με μιας να πάνε κάτω.

Γνώριζε τους κινδύνους που κρύβει μια μεγάλη χώρα για κάθε ξένο, για κάθε ξενιτεμένο, ιδιαίτερα για τους νέους και τα μικρά παιδιά, για αυτό έβρισκε πάντα χρόνο να αφιερώνει στην οικογένεια. Μεγάλωσε τα παιδιά του με Ελληνικές-Χριστιανικές αρχές, δεν τα άφησε να παρασυρθούν από τις ξένες συνήθειες και τους πειρασμούς της μεγάλης χώρας και έφτιαξε μια θαυμάσια οικογένεια.

Τώρα, ανεβαίνοντας την ανηφόρα της ζωής, την ώρα του θερισμού και της...συγκομιδής,  γεύεται και απολαμβάνει τους καρπούς αυτής της όμορφης οικογένειας.

Τρία  εγγόνια, τρεις λαμπροί επιστήμονες. Η Μαρία αρχιτέκτων, ο Γιώργος προγραμματιστής και ο Χρήστος έχει σπουδάσει Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (Electrical and Computer Science Engineer). Τώρα κάνει το διδακτορικό στο Σίδνεϋ Αυστραλίας στο UTS (University of Technology Sydney) με θέμα τεχνική νοημοσύνη σε εφαρμογές για έξυπνη πόλη (Smart city development with the power of artificial intelligence).

Όλα τα έξοδα τα έχει αναλάβει το Πανεπιστήμιο της Κίνας παρακαλώ!!!.

Συγχαρητήρια στον Χρήστο όπου εκεί στην μακρινή Αυστραλία κάνει υπερήφανους τους γονείς του, τιμά το χωριό μας και την Ελλάδα.

Να του υπενθυμίσουμε δε να είναι προσεχτικός με τα καγκουρό. Μπορεί να είναι χαριτωμένα ΄΄ζωντανά΄΄, αλλά όταν θυμώσουν γίνονται επικίνδυνα γιατί έχουν τεράστια δύναμη. 

ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ ΤΟΥ ΜΠΑΡΜΠΑΧΡΗΣΤΟΥ

«Πάντα υπάρχουν καλοί άνθρωποι που, με οδηγό τη Λογική, μοχθούν να φέρουν

στους συμπατριώτες τους τον διαφωτισμό και την πρόοδο. Κάποιοι όμως πασχίζουν να το εμποδίσουν».

Το παράπονο και ο θυμός του Μπάρμπα Χρήστου, είναι παράπονο και θυμός όλων

των κατοίκων του Λογκανίκου.

Όσοι έχουν ασχοληθεί με το θέμα, γνωρίζουν οτι το σχολείο θα μπορούσε να είναι

ιδιοκτησία του χωριού και το κράτος να πληρώνει ενοίκιο. Θα είχε το χωριό ένα πάγιο εισόδημα. 

Αυτό δεν έγινε διότι χρειάστηκαν χρήματα για την αποπεράτωση, χρήματα τα οποία κατέβαλε το κράτος κι έτσι το σχολείο πέρασε στην κατοχή του.

Το κακό είναι οτι τα χρήματα αυτά υπήρχαν στον σύλλογο Λογκανικιωτών

Αμερικής, που δεν σταμάτησε τους εράνους και τις διάφορες εκδηλώσεις.

«Κάποια στιγμή είχαμε 14.000 δολάρια - μου είπε ο Μπάρμπα Χρίστος - έτοιμα

για σχολείο. 

Στέλναμε γράμματα στον Πρόεδρο, μα, απάντηση δεν παίρναμε.

Στέλναμε γράμματα, το ένα μετά το άλλο, αλλά αυτοί εκεί κάτω μας αγνοούσαν».

Εκείνα τα λεφτά, δεν φτάσανε ποτέ στο χωριό και χάθηκε η ευκαιρία το πανέμορφο κτήριο του σχολείου να είναι κτήμα του Λογκανίκου.

«Γιατί αδιαφόρησαν οι πρόεδροι»; Διερωτάται.

Κάτι τέτοια ΄΄γιατί΄ δεν βρίσκουν απάντηση Μπαρμπαχρήστο.

 Μα κι αν θα βρουν κι αν τιμωρηθούν οι φταίχτες, το σχολείο δεν θα γίνει ποτέ κτήμα του χωριού μας.

 

1957. Στο σπίτι του στην Αμερική.

1962. Στον δρόμο προς την Αγόριανη με τον Πατέρα του Ντίνο Μάρκο (πάνω στο μουλάρι),  επίσκεψη στον Πεθερό του Παναγιώτη Δαρβίρη (Μπατή).

Ώρα τώρα να γνωρίσουμε τον Μπάρμπα Χρήστο για όσους δεν έχουν μαντέψει η

καταλάβει για ποιόν μιλάμε.

Ο Μπάρμπα Χρήστος ο Μάρκος, είναι  ο μεγάλος γιος του Ντίνου του Μάρκου

(Μαρκοντίνου).

Θέλω να ευχαριστήσω τον γιο του τον Κώστα, για την καλοσύνη και την προθυμία με την οποία δέχτηκε να ψάξει σε αποθήκες και πατάρια, σε μπόξια και κούτες που είχε ΄΄καταχωνιασμένα΄΄ ο Πατέρας του φωτογραφίες και παλιά χαρτιά, να τα ανασύρει και να τα επεξεργαστεί ώστε να είναι ευανάγνωστα.

Τα ντοκουμέντα αυτά, είναι γραμμένα σε γραφομηχανή (την θυμάστε;), το χαρτί

είναι πολύ λεπτό, το μελάνι ύστερα από τόσες δεκαετίες έχει αδυνατίσει και ήταν

δύσκολη η ανάγνωσή τους.

Ο Κώστας κατάφερε με διάφορες διαδικασίες (πολλά σκαναρίσματα) να τα΄΄ανανεώσει΄΄ να μπορέσουμε να τα διαβάσουμε και να πάρουν τη θέση τους εκεί που τους ανήκει, όχι σε μπόξια και κουτιά κάτω στην αποθήκη, αλλά, πρώτη σειρά πάνω δεξιά σε μια βιβλιοθήκη.

Κλείνοντας το αφιέρωμα, να ευχαριστήσουμε και τον Μπάρμπα Χρήστο, τον

άγνωστο στρατιώτη που στα χρόνια της ξενιτιάς του έδωσε τον δικόν του Ιερό

αγώνα για την πίστη του, την πατρίδα του, το χωριό του τον Λογκανίκο.

Σήμερα Μπάρμπα Χρήστο, ανέσυρες από την λήθη, ιστορικά περιστατικά που ήταν άγνωστα σε μερικούς η και σε πολλούς, τα οποία για διάφορους λόγους έμεναν μακριά από την ιστορία.

Η ιστορία είναι ένα πολύτιμο δημιούργημα και πίσω από κάθε ιστορικό γεγονός, κρύβεται ένας άνθρωπος που διαμορφώνει την ιστορία και όχι το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό, που είναι το αποτέλεσμα της δράσης του συγκεκριμένου προσώπου.

Δεν ξέρω εάν ένα ευχαριστώ όσο μεγάλο κι αν είναι, είναι αρκετό, μα πρέπει να ξέρεις (και να είσαι σίγουρος για αυτό), οτι από σήμερα κέρδισες μια θέση στην ψυχή και στην συνείδηση όλων των Λογκανικιωτών οι οποίοι όταν περνούν έξω από το σχολείο θα σε θυμούνται. 

Το όμορφο κτήριο του 6ταξίου Δημοτικού σχολείου Λογκανίκου.

Στέκει αγέρωχο με τα λίγα παιδιά σήμερα, εμποδίζοντας την λησμονιά να το κατακτήσει.

Κρατάει για να ξυπνάει μνήμες από ένα ένδοξο παρελθόν!. Τότε και οι έξι αίθουσές του ήταν γεμάτες και κάποιες τάξεις έκαναν μάθημα στην είσοδο.

Ένας πίνακας που υπάρχει στα αρχεία του σχολείου, δείχνει τον αριθμό των παιδιών από το 1949 μέχρι το 1977.

1949-1959: μέσος όρος 200

1959-1969: μέσος όρος 160

1969-1977: μέσος όρος 100

Μη λυπάσαι Μπάρμπα Χρήστο. Οι κόποι σας δεν πήγαν χαμένοι. Το χρέος του το έκανε.

Έβγαλε δασκάλους, καθηγητές, γιατρούς, αξιωματικούς, δικηγόρους, μηχανικούς, καλλιτέχνες, έβγαλε σωστούς ανθρώπους. 

Η φωτογραφία αυτή είναι από την ημέρα που άνθρωποι του συλλόγου Λογκανικιωτών Αμερικής  επισκέφτηκαν το χωριό μας.

Θυμάμαι τον Διευθυντή κ. Παναγιώτη Τσινώνη που μας είπε να βγούμε έξω να κάνουμε παρέλαση γιατί έχουν έρθει άνθρωποι από την Αμερική να μας βγάλουν φωτογραφία.

Εμείς γυρνούσαμε γύρω-γύρω στο προαύλιο κι αυτοί τραβούσαν φωτογραφίες.

Ο έχων το ΄΄γενικό πρόσταγμα της παρέλασης΄΄ ήταν.... η αφεντιά μου ως τυμπανιστής.

Ο Δάσκαλος με την σφυρίχτρα και με τα παραγγέλματα ένα-δύο εν δυό κι εγώ με το τύμπανο, δίναμε ρυθμό στον βηματισμό στα πάνω από 100 παιδιά που είχε το σχολείο.

Η πραότητα της έκφρασης, το στοχαστικό βλέμμα και το γαλήνιο χαμόγελο,

κρύβουν μια ολόκληρη ζωή. Φτώχεια, πείνα, πολέμους, αγώνα επιβίωσης σε δύο
Πατρίδες.

Μια δεξαμενή γαλήνης, περισυλλογής στοχασμού και ευαισθυσίας!.

Κι όμως, ακόμα, μπορεί και χαμογελάει.

God bless you Μπαρμπαχρήστο!

                                         Γιώργης Ιατρού, ο γιός του φίλου σου Βασίλη.                                                           

 Βοστώνη Νοέμβριος 2019